Tíðindi

Fær undirvísingin í føroyskum sum annaðmál størri játtan?

- Tað sigur seg sjálvt, at veksur næmingatalið nógv, og játtanin stendur í stað, so er greitt, at minni er at býta til fleiri, sigur Jenis av Rana, landsstýrismaður

21.09.2022

Tørvurin á undirvísing í føroyskum sum annaðmál er fleirfaldaður eftir fáum árum. Undirvísingarstýrið hevur mett, at nýtslan til hesa undirvísing er farin frá 2 til 5 milliónum eftir fáum árum. Játtanin til fólkaskúlan er ikki vaksin samsvarandi. Føroya Lærarafelag hevur leysliga mett, at tað í dag eru yvir 200 næmingar, ið hava tørv á undirvísing í føroyskum sum annaðmál. Tørvurin hjá einstaka næminginum er størri nú enn áður. Áður var talan um næmingar, ið skiltu føroyskt, og sum “bara” høvdu tørv á hjálp at læra skriftmálið. Nú er talan um børn, ið koma uttan úr heimi, ið ikki skilja føroyskt mál og føroyska mentan, og í fleiri førum kenna hesi heldur ikki eitt annað norðurlendskt mál ella enskt.

Nógvir av næmingunum eru í hádeildini, og tað er eyka avbjóðandi, tí fyri at kunna fylgja undirvísingini og fara upp til endaliga próvtøku í 9. flokki, mugu teir duga føroyskt. Skúlarnir søkja hvør í sínum lagi um tímar til undirvísing í føroyskum sum annaðmál, men hóast næmingatalið veksur, so er ikki vist, at skúlin fær fleiri tímar til undirvísingina í føroyskum sum annaðmál. Hetta greiddi Berlys Toftadal, skúlastjóri í Fuglafjarðar skúli, frá í Skúlablaðnum, sum kom út beint fyri summarsteðgin. Í Fuglafjarðar skúla eru fleiri næmingar í ár, sum tørvar hesa undirvísingina, men kortini hevur skúlin fingið færri tímar, og tað er ein stórur trupulleiki. Avleiðingarnar av hesum eru, at tað verður raðfest, hvørjir næmingar fáa undirvísing í føroyskum sum annaðmál, og tað merkir, at summir fáa lítið og einki, hóast teir hava stóran tørv á tí.

Jenis av Rana, landsstýrismaður við skúlamálum, er ikki kunnugur við hesa støðuna. Hann vísir á, at nógv er gjørt á økinum, sum eitur føroyskt sum annaðmál; útbúgving er sett í gongd fyri lærarar í undirvísing í føroyskum sum annaðmál, undirvísingartilfar verður framleitt til børn og vaksin, kunngerð er sett í verk, og ávís játtan er eisini fingin til vegar.

- Næstseinasta skúlaár var umleið ein millión krónur játtað føroyskum sum annaðmál aftrat. Skúlarnir fáa játtað tímar til undirvísing í føroyskum sum annaðmál sambært næmingatalinum; um henda játtanin er ov lítil og eigur at vaksa, fái eg ikki svarað í løtuni. Tað sigur seg sjálvt, at veksur næmingatalið nógv, og játtanin stendur í stað, so er greitt, at minni er at býta til fleiri.

Í samrøðuni við Skúlablaðið vísir skúlastjórin í Fuglafjarðar skúla á, at ov fáir tímar til undirvísingina í føroyskum sum annaðmál gongur serliga út yvir næmingarnar í byrjanardeildini, sum fáa alt ov lítið, og tað er sera spell, heldur Berlys Toftadal, tí tað er so sera umráðandi at leggja eina góða grund í byrjanardeildini.

- Vit hava í grundini einki val og mugu raðfesta teir næmingar, sum einki ella lítið og einki skilja av føroyskum og sum ganga í hádeildini og skulu til roynd og próvtøkur. Vit royna ymiskt fyri at fáa so nógv burtur úr teimum tímunum, vit fáa; til dømis gera vit bólkar eftir tí støði, næmingarnir eru á. Tað, sum ofta hendir, er, at næmingar koma mitt í skúlaárinum; hesir næmingarnir skulu kunna fylgja við teimum, sum eru komin eitt sindur áleiðis.

At fremmandamæltir næmingar ikki hava nøktandi undirvísingartilboð er partur av arbeiðssetninginum hjá arbeiðsbólkinum, ið endurskoðar fólkaskúlalógina.

 


Samband

Skúlablaðið

Pedda við Stein gøtu 9

100 Tórshavn

Tel. 23 57 73

Teldupostur: turid@bfl.fo ella skulabladid@lararafelag.fo


2015 © Bókadeildin. All rights reserved.